Abdullah b. Amr (r.a) ve Ahlak

21. Yüzyılda Abdullah Olmak derslerinin bu ayki konusu: “Abdullah b. Amr ve Ahlak” idi. Muhammed Emin Hocamız, hem Abdullah b. Amr’ın hayatı hakkında, hem de Ahlak kavramı üzerinde çok önemli mesajlar verdi.

Dersten Bazı Cümleler:

-Derdimiz 21. Yüzyılda Abdullah olmak… Dermanımız, ilacımız o kutlu asrın bir kahramanı: Abdullah b. Amr b. Âs Radiyallahu an huma…

– Esma bint Yezid’in rivayeti…

-Size en hayırlılarınızın kim olduğunu haber vereyim mi?” Sahabe ne dedi: “Bela Ya Resulullah!” Evet, Ya Resulullah!

-“Sizin en hayırlınız, bakıldıkları zaman aziz ve celil olan Allah’ı hatırlatanınızdır.”

-“Size en şerlilerinizi de, yani en hayırsızlarınızı da haber vereyim mi?” Sahabe sarsıldı, büyük bir merakla; “evet Ya Resulullah!” dediler.

-“Birbirini seven dostların arasını bozan, tertemiz insanlarda ayıplar arayan, olmayan özelliklerle başkalarına yakıştırmalar yapan.”

Bir sahabiyi tanımanın yolları nelerdir?

-1- Hayatına müracaat
-2- Sözlerine müracaat
-3- Çağdaşlarının sözlerine müracaat
-4- Rivayetlerine müracaat
-5- Semanın diline müracaat
-Babası: Amr b. Âs…

-Dedesi: Âs b. Vail

-Annesi: Rayta bint Münebbih b. el-Haccac…

-Efendimiz: “Bir Müslüman hiç Âs olur mu? Senin adın bundan sonra Abdullah’tır” deyip adını değiştirmiştir.

-Mekke hayatı ve Müslüman olması…

– “Ya Resulullah! Rüyamda bir elimde yağ, bir elimde bal; onlardan iştahla yediğimi gördüm.”

-Efendimiz (sas) tebessüm etmiş; “Abdullah! Sen rüya değil hakikat görmüşsün; sen hem Kur’an, hem Tevrat okuyorsun ya; ikisinin de hakikatlerini anlıyorsun ya; Allah o kitaplar içerisindeki
mesajları sana yağ ve bal yedirir gibi yediriyor” demiştir.

-Hanımı: Ümmü Muhammed bint Mahmiyye…

– “Ey Abdullah! Bende bazen oruç tutar, bazen tutmam. Gecenin bir vaktinde Rabbimle baş başa olurum; ama ailemle de vakit geçirim. Unutma her hak sahibinin sende hakları vardır. Bedenin bir hakkı var; ailenin bir hakkı var, komşuların bir hakkı var; tabi ki Allah’ın bir hakkı var. Sana düşen her hak sahibine hakkını vermendir. Bu benim yolumdur; kim benim yolumdan yüz çevirirse benden değildir.

لَقَدْ كَانَ لَكُمْ فِي رَسُولِ اللَّهِ أُسْوَةٌ حَسَنَةٌ لِّمَن كَانَ يَرْجُو اللَّهَ وَالْيَوْمَ الْآخِرَ وَذَكَرَ اللَّهَ كَثِيرًا

-“Andolsun ki, sizin için ve Allah’a ve ahiret gününe (Allah’a ulaşma gününe) ulaşmayı dileyen ve Allah’ı çok zikredenler için, Allah’ın Resûl’ünde güzel bir örnek vardır.”

– “Kur’an’ı nasıl okursun?” Cevab: “Ya Resulullah! Her gece bir hatim yaparım.” Efendimiz: “Böyle yapma Ey Abdullah! Ayda bir hatim yap”

-İtidal çizgisine davet ve bunun önemi…

اكْتُبْ فَوَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ مَا يَخْرُجُ مِنْهُ إِلَّا حَق

-“Yaz, hayatım elinde olan (Allah’a) yemin ederim ki, buradan hak sözden başka bir şey çıkmaz.”

– Halifeler dönemi: ilim, ibadet ve cihad..

– “Ey Abdullah! Asla babanın sözünden çıkma ve ona itaat et!”

-Sıffın’da yankılanan ses: “Ey Ammar! Seni bağiy/yani yoldan çıkmış bir taife öldürecek ve senin bu dünyadan son nasibin bir bardak süt olacak.!”

-“Ah keşke yirmi yıl önce ölseydim de Sıffın’a katılmasaydım.”

-Hz. Hüseyin ile hatırası…

-Vefatı: Hicri, 65/ Miladi, 685’de Mısır’dadır.

Sözleri:

1- “Kalkın ne olur kalkın! Bu vakit yatma vakti değil, ilahi tecellilere ve ilahi bereketlere muhatap olma vaktidir. Vallahi! Bu vakitlerin bereketi insana cennet kazandırtır.”

2- “ Bir kadının varlıklı ve iyi halinde kocasının yüzüne gülmesi, fakirliği ve yokluğu zamanında ise kocasına yüz asıp, ondan yüzünü çevirmesi cehennemi kazanması için yeterlidir.”

3- “İlim ile elde ettiğim bilgilerin sadece bir miktarına siz vakıf olsaydınız vallahi beliniz bükülünceye kadar secdeden kalkmazdınız.”

Gelelim, Abdullah b. Amr’ın rivayet ettiği hadislere…

1- “Müslüman diğer Müslümanların elinden ve dilinden emin olduğu kimselerdir. Muhacir ise, Allah’ın yasaklarından sevaplarına hicret edendir.” (Buhârî, Îmân 4–5, Rikâk 26; Müslim, Îmân 64–65)

2- Abdullah b. Amr, bir gün Efendimiz’e: “Ya Resulullah! Bana üç tane hayır, üç tane de şer söyler misin?” Efendimiz (sas) buyururlar ki: “ Üç hayır, doğru söyleyen bir dil, Allah’tan korkan bir kalp ve Saliha bir hanımdır. Üç şer ise; yalana alışan bir dil, Allah korkusu ile titremeyen bir kalp ve kötü huylu bir kadındır.” (Hilyetü’l-Evliya)

3- “Büyük günahlardan bir tanesi de insanın anne ve babasına küfür etmesi sövmesidir.” Sahabilerden biri dedi ki: “Ya Resulullah! Bir insan nasıl anne ve babasına sövebilir ki?” Efendimiz (sas) dedi ki: “Bir kimse başkasının anne ve babasına küfür eder, söverse; o da döner onun anne ve babasına söver. O sövgüye sebep olduğu içinde sanki kendi anne ve babasına küfür etmiş gibi muamele görür.” (Buhari Edeb, 4; Tirmizi, Birr, 4)

(1346)