Hakkı Ödenmeyecek Bir Hazine; Baba
Muhteşem Ahlak Dersinde bu hafta Muhammed Emin Yıldırım Hocamız, “Hakkı Ödenmeyecek Bir Hazine: Baba” başlığında, ailenin ikinci direği olan babayı ve bunun hukukunu anlattı. Kur’an kime baba der? Evladın babaya karşı vazifeleri? Sahabe’den evlat-baba münasebetlerine örnekler ve daha nice meseleler Hocamızın anlattığı konulardandı.
Dersten Cümleler
• İslam’da haklar karşılıklıdır; bir tarafı mağdur etme gibi bir adaletsizliğe asla kapı açılmaz, mutlak adalet üzeredir.
• İslam’da semanın dili, ana-babanın ve kadının lehinedir.
• “Hakkı Ödenmeyecek Bir Hazine Baba”
• “Baba sana hakkımı helal etmiyorum!” diyemez.
• Ebû Hureyre’nin naklettiği rivayet…
“Hiçbir evlad babasının hakkını ödeyemez. Şayet onu köle olarak bulur ve satın alıp azad ederse, belki babalık hakkını ödemiş olur.” (Müslim, Itk 25; Ebû Davud Edeb, 120; Tirmizi, Birr, 8; İbn Mace, Edeb, 1)
Baba deyince aklınıza ilk gelen şey nedir?
• Allah’ın kitabında baba tarifi nasıldır? Resulullah’ın mübarek lisanında baba deyince ne anlaşılır?
• Kur’an’ın en güzel baba-evlat kıssası Lokman Sûresi’nde…
• Tahrim Sûresi 6. ayeti bize baba tarifini verir.
• “Baba, kendisini ve ailesini yakıtı insanlar ve taşlar olan cehennem azabından koruyan adamdır.”
• Nübüvvetin daha başında yani 3. yılında, Hz. Fatıma’nın 8 yaşında…
• “Kızım Fatıma! Allah’tan nefsini satın almaya çalış; babam peygamber diye bana güvenme! Vallahi yarın ben de Allah katında senin için hiçbir şey yapamam!”
• Ya babamız zalim ise, bize her türlü sıkıntıyı yaptıysa nasıl davranmalıyız?
• “Müslüman ana-babaya sahip olan bir müslüman, Allah’tan sevap bekleyerek onların hizmetinde bulunursa, Allah ona muhakkak Cennet’ten iki kapı açar. Eğer ana-babadan biri bulunursa, bir kapı açar. Eğer onlardan birini kızdırırsa (gazaba getirirse), onun rızasını kazanmadıkça, Allah o evlattan razı olmaz.”
• “Eğer ana-baba, o çocuğa zulüm etmişlerse de böyle mi?
• “Çocuğa (dünya işlerinde) zulüm etmiş olsalar dahi rızalarını almadıkça, Allah o çocuklardan razı olmaz!”
• Ebû Bekre Nüfey b. Hâris’in naklettiği rivayet…
• “Büyük günahların en ağırını size haber vereyim mi?” diye üç defa sordu.
• “Allah’a şirk koşmak ve ana babaya itaatsizlik etmek!”
• “İyi dinleyin, bir de yalan söylemek ve yalancı şâhitlik yapmak!”
(Buhârî, Şehâdât 10; Edeb 6; İsti’zân 35, İstitâbe 1; Müslim, Îmân, 143, Tirmizî, Şehâdât 3; Birr 4)
• İki örnek: Abdullah b. Ömer, Abdullah b. Amr…
• “Benim izim, Resulullah’ın izine karışsın!”
• Abdullah b. Ömer demek, 2630 hadis demek…
• Ebû Hureyre: “Onun hali başka, o hepimizi geçti. Biz Resulullah’tan çok şey duyduk, o ise duyduklarını yazdı.”
• “Yaz, ey Abdullah yaz! Vallahi, bu ağızdan Allah’ın razı olmayacağı bir kelime çıkmaz!”
• Abdullah b. Amr, yazdığı bu hadislere; “es-Sahifetü’s-Sadıka/Doğru sahifeler” adını veriyor.
• “Baban ne diyorsa onu yap!”
• Abdullah b. Ömer’in oğlu Bilal ile olan hatırası…
• “Allah’ın hanım kullarını, asla Allah’ın mescitlerinden alıkoymayın!”
• Abdullah b. Ömer’in hatırasının geçtiği kaynaklar: Ebû Davud, Talak, 10; Tirmizî, Talak, 36; İbn Mâce, Talak 36; Ahmed b. Hanbel, IV, 33, 21)
• Abdullah b. Amr’ın örneği…
• Hanımı: Ümmü Muhammed bint Mahmiyye…
• “Ben senin için güzel bir örnek değil miyim?”
• “Bu benim sünnetimdir/yolumdur; kim benim yolumdan yüz çevirirse bende ondan yüz çeviririm.”
• “Ey Abdullah! Asla babanın sözünden çıkma ve ona itaat et!”
• Abdullah b. Amr’ın Sıffın imtihanı…
• “Ammar! Seni bağiy yoldan çıkmış bir taife öldürecek ve senin bu dünyadan son nasibin bir kase süt olacak.!”
• “Vallahi, Medine’de şu adamdan daha salih bir adam bilmiyorum! O salih adam ki, meleklerin gölgesinde yürür.”
• “Keşke yirmi yıl önce ölseydim de Sıffın’a katılmasaydım.”
• Baba nasıl bir hazinedir?
• Hak ile meşgul olursan, batıla hayatında yer kalmaz!
• Kur’an’da, ana-baba hukuku dile getiren ayetler: Ahkaf, 46/15, Ankebut, 29/8, Lokman, 31/14, İsra, 17/23.
• Neden Kur’an, ana-babaya ihsandan bahsederken, Hadislerde itaatten bahsedilir?
• “Üç kişi vardır ki onların duası asla Allah katından geri çevrilmez.”
Zulme uğrayan mazlumun duası
Evine varıncaya kadar yolcunun duası
Anne ve babanın evladına duası
(3244)
