Can Emniyeti ve Gıybet

Can Emniyeti ve Gıybet

Cumartesi Derslerinde bu hafta Muhammed Emin Yıldırım Hocamız, “Can Emniyeti ve Gıybet” başlığında, hepimizin hayatında var olan bir hastalığı ve bu hastalıktan kurtulmanın yollarını anlattı.

Dersten Cümleler

• Efendimiz (sas): “Gıybet katl/cinayetten daha beterdir” buyurmuştur.

• Kardeşinin eti değil, “lehme ehihi meyten/ölmüş kardeşinin etini” yemek?

Dersin konu başlıkları:

1- Gıybetin Mahiyeti
2- Gıybetin Etkisi
3- Gıybetçinin Akıbeti
4- Gıybetin Caiz Olması
5- Gıybetten Kurtulma Yolları
6- Gıybetçinin Tevbesi

• 1- Gıybetin Mahiyeti

• Efendimiz (sas): “Gıybet nedir bilir misiniz?”

• “Kardeşinin gıyabında onun hoşlanmadığı bir şey ile onu anmandır.”

• “Zaten gıybet odur. Eğer onda olmayan bir şey söylesen onun adı iftiradır.”

Neymiş gıybet?

1- Gıybet, kişinin arkasından yapılan bir ameldir.
2- Gıybet, olmayan bir şeyi konuşmak değil, olan bir şeyi konuşmaktır.
3- Gıybet, kardeşin kardeşe yaptığı bir iştir.
4- Gıybet, kardeşinin duyunca hoşlanmayacağı bir şeyi yapmandır.
5- Gıybet, dinlenmesi de en az yapılması kadar kötü olan bir hastalıktır.

• “Ya bir bilsen neler var ama gıybet olmasın diye anlatmıyorum!”

• Kâfirin gıybeti caiz mi?

• Bir meclise girdin, gıybet yapıldığını gördün; üç tavır ortaya koyabilirsin:

• Birincisi: Gıybet yapılan kardeşinin şeref ve haysiyetini savunur, gıyabında onu korursun.

• İkincisi: Susturursun, sus yoksa giderim dersin. Susmazsa çıkar gidersin.

• Üçüncüsü: Baktın ki adamın ağzında kardeşinin eti var, o meclise hiç girmezsin.

• Recm meselesi…

• Gıybet, tesisi farz olan kardeşliğin altına konan dinamittir.

• “Aişe! Öyle bir söz söyledin ki, o söz bir denize karışsaydı, o denizin suyunun tamamını ifsat eder.”

• Süfyan b. Üyeyne rivayeti…

• “Desene doğuda, batıda, kuzeyde, güneyde, her taraftan kâfirler senin elinden emin. Susta birazda müminler senin dilinden emin olsunlar!”

• Gıybetçinin akıbeti dünya ve ahiret rezilliğidir.

• “Ey kalbiyle değil de, sadece diliyle iman etmiş olanlar! Müslümanların gıybetini yapmayın, onların ayıplarını araştırmayın. Zira kim kardeşinin ayıp ve kusurlarını araştırırsa, Allah’ta onun ayıp ve kusurlarını araştırır. Allah, kimin kusurlarını araştırırsa, onu evinin içinde bile olsa rezil ve rüsva eder.”

• Miraç’taki dehşet veren tablo…

Hangi durumlarda yapılan gıybet olmaz:

1- Haksızlığı gidermek ve adaleti sağlamak için yetkili mercilere hadiseleri anlatmak.

2- Bir kötülüğün önlenmesi veya bir asinin yola getirilmesi için olan-biteni bütün hakikati ile ortaya koymak.

3- Bir meselenin şerri anlamda hükmünü öğrenmek; âlimden, müftüden fetva almak için meseleyi tam anlamı ile anlatmak.

4- Müslümanları şerden sakındırmak ve hayra ulaştırmak, onlara nasihat verip doğru yola erdirmek için nefsi karıştırmadan bazıları için uyarılar yapmak.

5- Fıskı ve bidatçılığı aşikâr olan bir kimseyi, açıkça eleştirmek ve insanları uyarmak maksadı ile bazı şahısları nazara vermek.

6- Bir insanın çok meşhur olmuş bir özelliği ile onu tarif etmek, tanımak için sorulan sorulara hakikat üzere cevap vermek.

Bir insan neden gıybet eder?

1- Haset ettiğin için

2- Laf olsun, torba dolsun için

3- İnsanları güldürmek için

4- Kendi değerini yükseltme maksadı ile başkalarının değerini küçültmek için

5- Asabiyet hastalığına yakalandığın için

Nasıl tedavi edilir bu hastalık?

1- Bu işin ızdırabını yüreğinde duy. Allah’a dua et, salihlerden dua iste!

2- Haset ettiğine dua et, ona insanların içinde taltif et.

3- Boş kalmışsın dostum, boş zamanlarını tanzim et ve kendini daha fazla hak ile meşgul et.

4- Nefsini unutmuşsun, kendi eksiklerini hatırla, başkaları ile uğraşma.

5- Kendini kefaret ödemeye zorla ve bu konuda hasas ol.

• Tebe-i Tabin neslinin büyük İmamlarından Abdullah b.Vehb rivayeti…
• “Gıybet günahının kefareti, gıybetini ettiğin kimse için bağışlanma dilemendir.”

Şu üç meseleye de dikkat etmeli:

1- Gıybetimizi yapanlara haklarımızı helal etmek
2- Gıybetimizin yapılmasına zemin hazırlamamak
3- Sinelerimize hançer saplanmışken, parmağımıza toplu iğne batıranlarla uğraşmamak

(2022)